Misbruik van omstandigheden, zoals dementie bij een familielid, blijkt vaker voor te komen dan menigeen denkt. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan misbruik van een dementerend familielid. Soms ontvangen bepaalde familieleden, die nauwe contacten onderhouden met de betrokkenen, schenkingen waarbij hun goede trouw in twijfel wordt getrokken. Als inderdaad misbruik is gemaakt van de omstandigheden zijn dergelijke schenkingen vernietigbaar. De vraag is wie het misbruik moet bewijzen.

Er zijn in de rechtspraak voorbeelden te over. Zoals het voorbeeld van een aantal familieleden dat een alleenstaande demente tante frequent behulpzaam is, maar haar ook schenkingen aan hen laat doen. Tante lijdt aan dementie, kan niet meer zelf haar wil bepalen en wordt steeds afhankelijker van de betrokken familieleden, die haar ook van overige familieleden isoleren. Bovendien blijken de familieleden – veel langer dan in dergelijke gevallen gebruikelijk – te wachten met het laten overplaatsen van tante naar een gesloten inrichting. Dan zouden zij immers hun grip op tante kwijt zijn en niet meer kunnen beschikken over haar geld. Helaas zijn deze en vergelijkbare situaties geen uitzondering. Echter, dergelijke schenkingen zijn vernietigbaar als betrokkenen wisten of moesten begrijpen dat de schenker bij ontbreken van deze bijzondere omstandigheden de schenkingen niet zou hebben gedaan. Zij hadden haar juist moeten weerhouden van de schenkingen.

Bewijs het maar eens, als het in uw familie gebeurt. De wetgever heeft dat probleem onderkend en voor dit soort situaties een afwijkende bewijsregel ingevoerd. Als de rechtsopvolgers van de schenker (de overige erfgenamen) vernietiging van de schenkingen aan de rechter vragen en daarbij feiten als bovenstaand aandragen – feiten waaruit volgt dat de schenking het resultaat is van misbruik van omstandigheden – dan moet de ontvanger van de schenkingen het tegendeel bewijzen. Uitzondering daarop is als de schenking bij notariële akte is opgemaakt of als deze omgekeerde bewijslast in strijd zou zijn met de eisen van redelijkheid en billijkheid. Als de ontvanger geen bewijs van het tegendeel kan aandragen, moeten de schenkingen worden terugbetaald.

Vragen, opmerkingen, inlichtingen
Misschien is deze informatie voor u aanleiding om alsnog aanvullende inlichtingen te vragen of te verstrekken. In dat geval verzoeken wij u vriendelijk daarover contact met ons kantoor op te nemen